Αρμάνοι φύλακες της Μακεδονίας

Η συμβολή των βλαχοφώνων Ελλήνων στον Μακεδονικό Αγώνα υπήρξε καθοριστική. Παραμένει αφανής, όμως, επειδή είναι αδύνατον να διαχωρισθούν οι βλαχόφωνοι από τους λοιπούς Έλληνες αδελφούς τους. Η αδυναμία είναι φυσική. Οι λεγόμενοι Βλάχοι θεωρούνται -και είναι- ανέκαθεν Έλληνες. Με εξαίρεση τη λατινόφωνη προφορική τους λαλιά, μιλούσαν και έγραφαν πάντοτε ελληνικά, ανέπτυξαν θαυμαστά και διέδωσαν την ελληνική παιδεία, υπήρξαν μεταξύ των πρωταγωνιστών σε όλους τους αγώνες του Ελληνικού Έθνους και, ενωρίτερα, ήσαν οι σημαντικότεροι αρματολοί, Μεγάλοι Διδάσκαλοι του Γένους και εθναπόστολοι της ελευθερίας με κορυφαίο τον Ρήγα Βελεστινλή. Καιρός, λοιπόν, να επισημανθούν. Η επισήμανση της ιστορικής συμβολής τους δεν σημαίνει ασφαλώς επ' ουδενί διαχωρισμό ούτε υποκρύπτει κάποιαν έπαρση - μολονότι η υπερηφάνειά τους είναι δικαιολογημένη. Η επισήμανση και η εξιστόρηση αυτής της συμβολής αποτελεί χρέος τιμής και ευγνωμοσύνης. Προ παντός, όμως, είναι επιβεβλημένη απάντηση σε όσα ισχυρά ξένα κέντρα επιχειρούν συστηματικά στους χαλεπούς καιρούς μας να διασπάσουν, ακόμη μια φορά, τον χειμαζόμενο Ελληνισμό και προωθούν στους Διεθνείς Οργανισμούς την (δική τους) ανάγκη να αναγνωρισθεί ένα ξεχωριστό τάχα "Διαπεριφερειακό Έθνος Βλάχων στα Βαλκάνια".