Διαφθορά, διαιτησία και δημόσια τάξη

Η θεματική της διαφθοράς κυριαρχεί στην πολιτική συζήτηση κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο δεκαετιών, τόσο στην Ελλάδα, όσο και διεθνώς. Ενδιαφέρουσα πτυχή του φαινομένου αποτελεί η αντιμετώπιση της τύχης των αστικών συμβάσεων που καταρτίζονται στο πλαίσιο της πράξης διαφθοράς ή εξαιτίας αυτής. Παρά το σημαντικό νομικό αλλά και οικονομικό ενδιαφέρον του ζητήματος αλλά και την κύρωση σχετικής διεθνούς σύμβασης από την Ελλάδα, το ζήτημα ελάχιστα έχει απασχολήσει την ελληνική βιβλιογραφία και νομολογία μέχρι σήμερα. Το ίδιο ισχύει και για την διαδικαστική αντιμετώπιση των σχετικών ισχυρισμών στη διάρκεια της διαιτητικής δίκης αλλά και μετά το πέρας της. Η μελέτη επιχειρεί να καλύψει το παραπάνω κενό, διερευνώντας τα προβλήματα δικονομικού δικαίου που ανακύπτουν στη διαιτητική δίκη, στο στάδιο της αγωγής ακύρωσης ή κατά τη διαδικασία κήρυξης της εκτελεστότητας της διαιτητικής απόφασης, όταν μια από τις διάδικες πλευρές επικαλείται ότι η επίδικη συναλλαγή υποκρύπτει πράξη διαφθοράς ή συνάφθηκε εξαιτίας τέτοιας πράξης. Η εξεταζόμενη θεματική αναδεικνύει ένα απροσδόκητο μεταίχμιο αστικού δικονομικού, ουσιαστικού αστικού και ποινικού δικαίου, στην οποία το διαιτητικό δικαστήριο, δημιούργημα εξ ορισμού της ιδιωτικής βούλησης, καλείται να επιτελέσει ρόλους που προσιδιάζουν σε ποινικό δικαστήριο ή εισαγγελική αρχή, χωρίς όμως να έχει την πρόσβαση στους αντίστοιχους ανακριτικούς και διωκτικούς μηχανισμούς. Στο παραπάνω πλαίσιο εξετάζονται κατά σειρά το δεκτικό επίλυσης των σχετικών διαφορών με διαιτησία, η επίδραση της κατάφασης της τέλεσης πράξεων διαφθοράς στο κύρος της διαιτητικής ρήτρας, οι θεματικές της κατανομής του βάρους και του μέτρο απόδειξης στην αντιμετώπιση των σχετικών θεμάτων στη διαιτητική δίκη, η επίδραση του καθήκοντος εχεμύθειας των διαιτητών στην ενδεχόμενη υποχρέωση τους να αναφέρουν τις τυχόν αξιόποινες πράξεις που απεκάλυψε η αποδεικτική διαδικασία της διαιτητικής δίκης και ιδίως, τα δικονομικά ζητήματα που ανακύπτουν κατά τον έλεγχο της ενδεχόμενης αντίθεσης της διαιτητικής απόφασης στη δημόσια τάξη.