Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η παρουσίαση του συνόλου της περί εσχάτων διδασκαλίας του αγίου Γρηγορίου Νύσσης. Αρχικά εξετάζονται οι φιλοσοφικές επιδράσεις τις οποίες δέχθηκε ο άγιος Γρηγόριος Νύσσης, χωρίς όμως να επηρεάσουν ουσιαστικά τη θεολογική του σκέψη. Στη συνέχεια αναλύεται η διδασκαλία του αγίου Γρηγορίου Νύσσης για την τελική αποκατάσταση και αποδεικνύεται ότι οι απόψεις του είναι ορθόδοξες, καθώς διαφέρουν ριζικά από εκείνες του Ωριγένη. Στα έργα του αγίου Γρηγορίου Νύσσης γίνονται κάποιες αναφορές στο "καθαρτήριο πυρ", το οποίο όμως δεν έχει καμία σχέση με τις αντιλήψεις των Δυτικών περί Καθαρτηρίου (μέση κατάσταση των ψυχών). Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη διδασκαλία του αγίου Γρηγορίου Νύσσης για τη Δευτέρα παρουσία, για τον Παράδεισο και για την Κόλαση, ενώ εξαιρετικά ενδιαφέρουσα είναι η διδασκαλία του για την τελική κατάσταση του Παραδείσου, η οποία δε θεωρείται στατικά αλλά δυναμικά. Δηλαδή στον Παράδεισο ο άνθρωπος κινείται - επεκτείνεται διαρκώς προς το Θεό, τον Οποίο όμως ουδέποτε φτάνει.
