Η κριτική παρουσίαση του πολιτικού έργου ενός σημαντικότατου και καθολικού στοχαστή του δραματικού 20ού αιώνα, του Κορνήλιου Καστοριάδη, είναι η αφετηρία αυτού του δοκιμίου. Ο πολιτικός στοχασμός του μας εντάσσει σε ένα ρεύμα δημοκρατικής έμπνευσης και πράξης, μας τοποθετεί ευθύς εξαρχής στην κίνηση της σκέψης. Μας επιβάλλει έτσι να σκεφτούμε, με τα δικά μας πλέον μέσα, την πραγματική κατάσταση των σημερινών δυτικοευρωπαϊκών κοινωνιών -όπου εντάσσεται και η ελληνική κοινωνία-, τις οποίες χαρακτηρίζει η όλο και πιο έκδηλη απουσία νοήματος· διάγνωση που οφείλουμε στον μεγάλο στοχαστή.
Στην προοπτική του ριζικού και δημοκρατικού μετασχηματισμού αυτών των κοινωνιών, η σημερινή κατάστασή τους απαιτεί έναν βαθύ μετασχηματισμό της πολιτικής, έναν νέο ορισμό της: πολιτική είναι η συλλογική δραστηριότητα με στόχο δημιουργία νέων αξιών αυτονομίας, και την εγκαθίδρυση των αντίστοιχων θεσμών, που θα ξαναδώσουν νόημα στην κοινή ζωή των ανθρώπων μέσα στην κοινωνία, και νοήματα στη ζωή του καθενός. Τούτο αποτελεί μια βασική προϋπόθεση για την έξοδο των πολιτών από την πολιτική απάθεια. [...]
Ο Νίκος Ηλιόπουλος γεννήθηκε το 1952 στην Καλαμάτα. Συμμετείχε ενεργά στο αντιδικτατορικό κίνημα και υπήρξε μέλος του ΚΚΕ εσωτερικού. Από το 1986 ζει στο Παρίσι. Απέκτησε το Δίπλωμα της Σχολής Ανωτάτων Σπουδών Κοινωνικών Επιστημών με ένα σύγγραμμα που φέρει τον τίτλο "Πολιτική συμμετοχή και πολιτική απάθεια στη σημερινή Ελλάδα 1960-1990" και που πραγματοποιήθηκε υπό τη διεύθυνση του Κορνήλιου Καστοριάδη. Το πολύπλευρο έργο του σημαντικότατου αυτού στοχαστή, ο οποίος ήταν δάσκαλος του σεβαστός και φίλος ακριβός, τροφοδοτεί έκτοτε τις δικές του ανησυχίες και εμπνέει τις δικές του έρευνες. Είναι διδάκτωρ "Κοινωνικών επιστημών" (Πανεπιστήμιο Paris X) και η διατριβή του έχει τίτλο: "Participation et apathie politiques dans la France contemporaine (Ve Republique de 1958 a nos jours)" ["Πολιτική συμμετοχή και πολιτική απάθεια στη σημερινή Γαλλία (5η Republique, από το 1958 ώς σήμερα)], Αtelier National de Reproduction des Theses, Lille 2005. Το δοκίμιο "Νέοι δρόμοι για τη δημοκρατική πολιτική σκέψη" είναι το πρώτο που δημοσιεύει στα ελληνικά.