Ο ακροατής/ αναγνώστης των ποιητικών κειμένων που αφορούν την Ελένη δεν μπορεί να τη "δει", μπορεί μόνον να ακούσει τα λόγια της. Η ίδια η Ελένη, στις βασικές μυθικές εκδοχές της ιστορίας της, δε φαίνεται να διαχειρίστηκε σωστά τη βασική ιδιότητά της, την ομορφιά. Φαίνεται όμως να χειρίστηκε σωστότερα με το λόγο τις καταστάσεις στις οποίες βρέθηκε εξαιτίας ακριβώς της ανεπιτυχούς διαχείρισης της ομορφιάς. Θα παρακολουθήσουμε τα λόγια της Ελένης στα βασικά ποιητικά κείμενα της αρχαιοελληνικής γραμματείας στα οποία φέρεται να μιλάει αυτολεξεί και τα οποία επηρέασαν την μετέπειτα μυθογραφική παρουσία της: είναι κυρίως οι ραψωδίες Γ, Ζ και Ω της Ιλιάδας, η ραψωδία δ της Οδύσσειας, και, σε αντίστιξη, ο αγώνας λόγων Εκάβης και Ελένης στις Τρωάδες του Ευριπίδη και ορισμένα χωρία από την Ελένη και τον Ορέστη του ίδιου ποιητή.
