Το πιο ενδιαφέρον μυθιστόρημα του 1994, απ' όσα διάβασα, βρίσκω πως είναι η "Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου" του Μισέλ Φάις. Μολονότι το πρώτο βιβλίο ενός νέου συγγραφέα, εντυπωσιάζει για την ωριμότητα του στοχασμού και την πολυτροπία της αφήγησης.
(Σπύρος Τσακνιάς, εφημερίδα "Το Βήμα", 1.1.1995)
Το μυθιστόρημα του Φάις θα αποκτήσει, νομίζω, κομβική σημασία στην ιστορία της Ελληνικής Λογοτεχνίας καθώς συνυφαίνει και υπερβαίνει διαδοχικά το φάσμα τριών ρευμάτων: του ρεαλισμού, του μοντερνισμού και του μεταμοντερνισμού, συνδυάζοντας έντεχνα την ιστορία με τη μνήμη και την αυτοβιογραφία με την μυθοπλασία.
Ο Φάις πατάει μεν στο μοντερνισμό του Προυστ και του Κάφκα, με την Κομοτηνή να γίνεται το δικό του Κομπρέ, η δική του Πράγα, ταυτόχρονα όμως διακατέχεται από τη μεταμοντερνιστική υποψία και αυτοαναίρεση.
(Δημήτρης Τζιόβας, βιβλιοπωλείο "Ελευθερουδάκης", 31.5.1997)
Ο Μισέλ Φάις, εβραϊκής καταγωγής από την πλευρά του πατέρα, γεννήθηκε στην Κομοτηνή την Πρωταπριλιά του 1957. Σπούδασε οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Εργάζεται στη "Βιβλιοθήκη" της Ελευθεροτυπίας, διδάσκει Δημιουργική Γραφή στο Ε.ΚΕ.ΒΙ. και επιμελείται λογοτεχνικές σειρές (Εκδόσεις Πατάκη). Το μυθιστόρημα "Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου" (Καστανιώτης, 1994· Πατάκης, 2005) μεταφράστηκε στα γαλλικά (Hatier, 1996) και δραματοποιήθηκε από τον Θοδωρή Γκόνη (ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κομοτηνής και Πάτρας, 1995). Η συλλογή διηγημάτων "Απ' το ίδιο ποτήρι και άλλες ιστορίες" (Καστανιώτης, 1999) τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος 2000. Με το αφήγημα "Aegypius monachus" (Καστανιώτης, 2001) ολοκληρώνεται μια άτυπη τριλογία. Διηγήματά του έχουν μεταφραστεί, για περιοδικά και ανθολογίες, στα αγγλικά, στα γερμανικά, στα τσέχικα και στα βουλγάρικα. Η ενασχόλησή του με τον Τζούλιο Καΐμη εντοπίζεται στα βιβλία: "Ελληνικά τοπία" (Γαβριηλίδης, 1993), "Τζούλιο Καΐμη, ένας αποσιωπημένος: μαρτυρίες και κρίσεις· επιλογή από άρθρα (1928-1976)· ζωγραφικό έργο" (Γαβριηλίδης, 1994), "Σάνταγκα ή οι έξι κανόνες της ζωγραφικής· Το σπίτι του Ροδάκη στην Αίγινα· Ο άτυχος γάμος" (Ακρίτας, 1997), "Το μέλι και η στάχτη του Θεού" (Πατάκης, 2002). Το 1994 μετέφρασε το "Χαϊκού για τη βροχή, το χιόνι, τον άνεμο, τον ήλιο και το φεγγάρι" (Μπάστας-Πλέσσας) σε εικονογράφηση του Χρόνη Μπότσογλου. Το 1996 κυκλοφόρησε το φωτογραφικό του λεύκωμα "Ύστερο βλέμμα" (Πατάκης), όπου 44 συγγραφείς και καλλιτέχνες σχολιάζουν ταφικές φωτογραφίες. Το 1998 επιμελήθηκε, για το Υπουργείο Πολιτισμού, το ηχητικό αρχείο "Φωνές της γραφής", αποτυπώνοντας σε δίσκους ακτίνας 32 πεζογράφους και ποιητές. Έργα του δραματοποιήθηκαν επί σκηνής: "Πέστροφα Δουνάβεως" (Φεστιβάλ Φιλίππων, 2010, σκην. Λίλλυ Μελεμέ)· "Το κίτρινο σκυλί" (Από Μηχανής Θέατρο, 2009, σκην. Λ. Μελεμέ)· "Ελληνική αϋπνία" (Θέατρο Εμπρός, 2006, σκην. Ρούλα Πατεράκη)· "Η πόλη στα γόνατα" (Θέατρο Αμόρε-Δοκιμές, 2006, σκην. Θάνος Αναστόπουλος)· "Ανδρόγυνα" ("Μονόλογοι Πολιτιστικής Ολυμπιάδας", Θέατρο Μεταξουργείο, 2003, σκην. Περικλής Χούρσογλου)· "Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου" (ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κομοτηνής, 1995, σκην. Θοδωρής Γκόνης). Πραγματοποίησε δύο ατομικές εκθέσεις φωτογραφίας ("Ύστερο βλέμμα", 1996, "Η πόλη στα γόνατα", 2002), έλαβε μέρος σε ομαδικές, ενώ συμμετείχε στη Photosynkyria (Θεσσαλονίκη, 2003). Συνεργάστηκε με τον Θόδωρο Αγγελόπουλο στο σενάριο της νέας κινηματογραφικής τριλογίας του και με τον Νίκο Παναγιωτόπουλο στην ταινία "Αθήνα-Κωνσταντινούπολη", 2008.
(φωτογραφία: Αλεξία Καλτσίκη)
