Η γλώσσα Λαδίνο, κύριος κορμός της οποίας είναι τα καστιλιάνικα του 15ου αιώνα, περιέχει πολλές λέξεις αραγωνέζικες και πορτογαλικές.
Στη Θεσσαλονίκη και Κωνσταντινούπολη όπου κατέληξε ο κύριος όγκος των Εβραίων που εξορίσθηκαν από την Ισπανία το 1492, η γλώσσα παρέμεινε ζωντανή με την προσθήκη -καθώς περνούσαν τα χρόνια- πολλών τουρκικών λέξεων και εκφράσεων εφόσον η Θεσσαλονίκη και άλλες πόλεις των Βαλκανίων ήταν τότε υπό τουρκική κατοχή. Ας σημειωθεί ότι πολλές από τις λέξεις και εκφράσεις αυτές έχουν ενσωματωθεί στην καθημερινή ελληνική γλώσσα.
Η λαίλαπα του Ναζισμού και το Ολοκαύτωμα των Εβραίων της Ευρώπης δεν κατόρθωσαν να ξεριζώσουν τη γλώσσα, η οποία μιλιέται σήμερα από μερικές εκατοντάδες χιλιάδες Εβραίους Σεφαραδίμ σ' όλο τον κόσμο. Ο όρος Σεφαραδίμ προέρχεται από την ονομασία της Ισπανίας στα εβραϊκά Σεφαράντ, και χαρακτηρίζει τους Εβραίους οι πρόγονοι των οποίων προέρχονται από την Ισπανία.
Γεννημένη στην Αθήνα η Ρ. Γκαμπάι σπούδασε ξένες γλώσσες και εργάσθηκε σχεδόν αποκλειστικά στην Διπλωματική Αντιπροσωπεία του Ισραήλ, αρχικά ως υπεύθυνη Τύπου και αργότερα στην Πρεσβεία πλέον του Ισραήλ ως Υπεύθυνη Πολιτιστικών Σχέσεων.
Σεφαραδικής καταγωγής η ίδια, έγινε γνωστή για το ποιητικό της έργο σε γλώσσα Λαδίνο (ισπανο-εβραϊκή) αλλά και για το μεταφραστικό.