Βησσαρίων ο Έλλην

Στο βαρύτιμο έργο του για τον Βησσαρίωνα, ο λόγιος δημοσιογράφος και εκδότης Α. Κύρου (1898-1950) συντάσσει την πληρέστερη έως σήμερα βιογραφία του Βησσαρίωνα, του ουμανιστή Αναγεννησιακού Έλληνα. Με χρήση των πρωτογενών πηγών, με επιτόπια επίσκεψη των τόπων που έδρασε ο Βησσαρίων –Κωνσταντινούπολις, Μυστράς, Ιταλία–, ο Κύρου παρέχει ένα χυμώδες και εμπεριστατωμένο κείμενο που διαβάζεται άνετα από τον φιλέρευνο και φιλίστορα αναγνώστη.

Ο Βησσαρίων ενστερνίσθηκε την Δύση, την οποία θεωρούσε ως μόνη και μοναδική αρωγό για την αποτροπή του Ισλάμ στα Βαλκάνια και προσπάθησε δύο φορές να εκλεγεί Πάπας. Η μη εκλογή του ωφείλετο στο γεγονός, ότι παρέμεινε πάντοτε Έλλην με την γενειάδα του ορθόδοξου επισκόπου και με το βλέμμα προς την Ανατολή.

Ο Κύρου κατορθώνει να αναδείξει τις αρετές του Βησσαρίωνα στον πολιτικό και διπλωματικό τομέα, και παράλληλα τονίζει τις ρηξικέλευθες γεωπολιτικού χαρακτήρα προτάσεις του για την διάσωση του Γένους.

Τι μένει τελικά από τον «Ποντικόν τω γένει», γέννημα θρέμμα της Τραπεζούντας Βησσαρίωνα; Αναμφίβολα η αγάπη του προς τον Ελληνισμό και η συμβολή του στα Γράμματα με την συλλογή χειρογράφων Ελλήνων κλασσικών και την ίδρυση σχετικής Ακαδημίας, μίας συγχρόνου Στέγης Γραμμάτων.