Στη συγγραφή αυτής της μελέτης μας ώθησε η διαπίστωση ότι η ενασχόληση με την κοινωνιολογία των δογμάτων είναι πράγματι "ατροφική". Πιστεύουμε ότι αφετηρία και τέλος κάθε έρευνας στο χώρο της κοινωνιολογίας της θρησκείας και ιδιαίτερα της ορθοδοξίας είναι η αναφορά στην κοινωνική διάσταση της δογματικής θεολογίας, αφού τόσο η εκκλησιαστική όσο και η κοινωνική ζωή διαμορφώνονται ανάλογα με το ποιόν και τη δραστικότητα των δογμάτων αληθειών. Η σημασία μιας τέτοιας μελέτης γίνεται μεγαλύτερη, αν λάβουμε υπόψη ότι ακόμη και στο νεοελληνικό χώρο καταβάλλονται προσπάθειες για την απομόνωση της θεολογίας από όλες τις μορφές κοινωνικής, πολιτικής και πολιτισμικής ζωής.
Ο λόγος επιλογής μιας τέτοιας δύσκολης και επίπονης προσπάθειας συνδέεται και με την ανάγκη υπέρβασης της κρίσης που οφείλεται πρωτίστως στην έλλειψη σταθερών που θα επέτρεπαν στη σύγχρονη κοινωνία αφενός να απομονώνει και να αχρηστεύει τους κοσμικούς δογματισμούς που την οδηγούν στην πολύμορφη καταστροφή και αφετέρου να επανεύρει τον προσανατολισμό της προς την αλήθεια που τον έχασε ταυτόχρονα με την εκκοσμίκευσή της.
Ο Απόστολος Β. Νικολαΐδης γεννήθηκε στο Βασιλικό Ιωαννίνων. Σπούδασε θεολογία στα πανεπιστήμια Αθηνών και Βόννης. Μεταπτυχιακές σπουδές στην πολιτική θεολογία, πολιτική ηθική, φιλοσοφία, ψυχολογία και κοινωνιολογία της θρησκείας έκανε στα πανεπιστήμια Βόννης και Μπόχουμ της Γερμανίας. Είναι αριστούχος διδάκτορας και τώρα αναπληρωτής καθηγητής του τμήματος κοινωνικής θεολογίας του πανεπιστημίου Αθηνών. Διδάσκει κοινωνιολογία, φιλοσοφία και ψυχολογία της θρησκείας, χριστιανική ηθική, κοινωνιολογία και οικουμενική κίνηση.
