Ελληνοϊταλικά του πολέμου

Μέχρι τις 15 Αυγούστου 1940, την ημέρα δηλαδή που το φασιστικό υποβρύχιο τορπίλισε άνανδρα το εύδρομο "Έλλη" στο λιμάνι της Τήνου, ο πατέρας μου έτρεφε αρκετές συμπάθειες για τους Ιταλούς και τον Μουσολίνι. Πολλοί πολιτικοί μας (με πρώτο τον Ελευθέριο Βενιζέλο) ένιωθαν θαυμασμό για το έργο του δικτάτορα, που έδειχνε να έχει αποκαταστήσει την τάξη στη χώρα του. Οι διαθέσεις αυτές, βέβαια, άλλαξαν άρδην "εν μια νυκτί" μετά την άνανδρη φασιστική επίθεση της 28ης Οκτωβρίου 1940. Και στο παιδικό μυαλό μου έμεινε βαθιά σφηνωμένη μία απορία: Πως ήταν δυνατόν εχέφρονες και καλοί πατριώτες να ένιωσαν κάποτε συμπάθεια ή ακόμη και θαυμασμό για τον Ιταλό δικτάτορα; Η απάντηση στην απορία αυτή ωρίμασε σταδιακά μέσα στα μαύρα χρόνια του Πολέμου και της Κατοχής.