Η Ελλάδα της Ευρώπης

Παρασκευή, 23 Ιανουαρίου 1824, Σινσινάτι, Οχάιο. Το τοπικό σωματείο "Η Ευτέρπη" διοργανώνει ένα κοντσέρτο με σκοπό τη συγκέντρωση χρημάτων για τη βοήθεια του ελληνικού λαού. Στους παρευρισκομένους μίλησε ο στρατιωτικός Χένρι Χάρισον σε αδρές γραμμές για την ιστορία της Ελλάδας και το ζοφερό παρόν του λαού της. "Αλληλεγγύη μεταξύ ξένων". Αν κάτι τέτοιο αληθεύει γι' αυτή την υπερατλαντική εκδήλωση υποστήριξης, άλλο τόσο και περισσότερο ισχύει για το ιστορικό κίνημα του ευρωπαϊκού Φιλελληνισμού. Ο οργανωμένος σε σωματεία υποστήριξης Φιλελληνισμός θέτει την έμπρακτη αλληλεγγύη μεταξύ των λαών ως θέμα ευρωπαϊκής συνοχής, ταυτίζοντας το στόχο της ανεξαρτησίας της Ελλάδας με την ευρωπαϊκή της ενσωμάτωση. Αν στις μέρες μας η Ελλάδα για μια ακόμα φορά βρίσκεται στο κέντρο ενός προβληματισμού ως προς το εύρος και τα όρια μιας διακρατικής αλληλεγγύης, αλλά και ταυτόχρονα ως προς την πορεία της ευρωπαϊκής ενσωμάτωσης, τότε σκόπιμο είναι να ανατρέξει κανείς στην ιστορική συγκυρία του Φιλελληνισμού, για τον οποίο το ερώτημα της Ελλάδας είναι ταυτόχρονα και κρίσιμο ερώτημα για την Ευρώπη. Η παρούσα εργασία επιχειρεί μια συμβολή στα ερωτήματα αυτά προσπαθώντας να αναδείξει το Φιλελληνισμό ως ένα πολυδιάστατο φαινόμενο: ως κινητοποίηση της ευρωπαϊκής κοινωνίας των πολιτών, ως μορφή έκφρασης πρώιμων φιλελεύθερων και εθνικοπολιτικών επιδιώξεων, ως διεθνιστικό πρόγραμμα συντονισμένης δράσης και ως κρατικό διευθυνόμενο εκσυγχρονισμό. Παράλληλα διενεργείται μια συστηματική ανάλυση της φιλελληνικής εικονογραφίας σε άμεση σύνδεση με τις στρατηγικές λόγου (discourse) που αναπτύσσουν οι οργανώσεις του φιλελληνικού κινήματος.