Εξοικειώθηκα με το ιστορικό γίγνεσθαι, καλλιέργησα τους τρόπους για να το διηγούμαι, έγινα παραμυθάς, αλλά δεν ξέρω να κατασκευάζω παραμύθια. Τα λέω όπως τα έζησα, επειδή έμαθα να ακούω τους άλλους. Κι έμαθα να σέβομαι τις πολλαπλές ερμηνείες, τις διαφορετικές προσεγγίσεις, τις αντιφατικές εξιστορήσεις· να εξετάζω όλες τις όψεις, καθώς αποκαλύπτονται ακολουθώντας δικούς τους ρυθμούς - με πλήρη συνείδηση ότι οι βεβαιότητες είναι ανατρέψιμες ανά πάσα στιγμή κι ότι τα ενδεχόμενα καιροφυλακτούν στη στροφή του δρόμου. Συνήθισα να πετιέμαι από τον ένα χώρο στον άλλο, να κάνω συνδυασμούς και συσχετισμούς, να παρασύρομαι από συνειρμούς, να κινούμαι από τον παρελθόντα χρόνο στον παρόντα. Συντροφιά πάντα με τους απόντες, τα τάγματα των αγγέλων και των δαιμόνων, που φτερουγίζουν γύρω μου και μου δείχνουν τα ίχνη που άφησαν. Αυτοί είναι οι δικοί μου άνθρωποι. Όλοι τους υπέροχοι. Δεν μπορώ να δημιουργήσω νέα πρόσωπα.
Η Μαρία Κομνηνή Παλαιολογίνα, κόρη του αυτοκράτορα Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγου, η οποία στα μέσα του 13ου αιώνα θυσιάστηκε στον βωμό της εξωτερικής πολιτικής του φθίνοντος Βυζαντίου -χωρίς τελικά να χάσει το πρόσωπό της-, γίνεται η αφορμή για να σταθεί η ιστορικός Μαριάννα Κορομηλά στην κόψη της εξομολογημένης ζωής της και του πειθαρχημένου πάθους του ιστορείν.
Η Μαριάννα των Αθηνών λοιπόν, πλημμυρισμένη από τη Μαρία των Μογγόλων, με ερτζιανή φωνή και παραμυθητικό αίσθημα μας μυεί στον ρευστό κόσμο της ιστορικής έρευνας και στην παλαιότατη τέχνη της περιπλάνησης, χαρίζοντάς μας εντέλει τη συγκινητική εμπειρία της ιστορίας που γίνεται η αφήγησή της.
Μ. Φ
Η Μαριάννα Κορομηλά γεννήθηκε στην Αθήνα το 1949 κι άρχισε την επαγγελματική της σταδιοδρομία το 1966, με νεανικές εκπομπές στο κρατικό ραδιόφωνο. Αργότερα εργάστηκε ως ξεναγός, ενώ ταυτόχρονα ολοκλήρωνε τον κύκλο των σπουδών της Παρίσι (ιστορία, φιλοσοφία) και ξεκινούσε τη γνωριμία της με τον βιωμένο ελληνικό χώρο εκτός συνόρων. Στο ραδιόφωνο επέστρεψε το 1975. Έχει στο ενεργητικό της πάνω από δύο χιλιάδες εκπομπές ιστορικού ενδιαφέροντος, δεκάδες ταξίδια στη Μέση Ανατολή, την Τουρκία, τη Μαύρη Θάλασσα και τα Βαλκάνια, συνεργασίες με ελληνικές και ξένες εκδόσεις (βιβλία, περιοδικά, εφημερίδες) και τηλεοπτικές παραγωγές, ένα βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για το βιβλίο της "Οι Έλληνες στη Μαύρη Θάλασσα" (1991, ανανεωμένη έκδοση 2001), καθώς και τη συμμετοχή της στη δημιουργία και ανάπτυξη της Πολιτιστικής Εταιρείας "ΠΑΝΟΡΑΜΑ". Εκεί διοχέτευσε από το 1985 τη δραστηριότητά της, οργανώνοντας εκατοντάδες εκπαιδευτικά σεμινάρια, κύκλους διαλέξεων, ταξίδια, εκθέσεις, παιδικά προγράμματα κι άλλες εκδηλώσεις γύρω από θέματα ιστορίας, πολιτισμού και περιβάλλοντος. Έχει εκδώσει τα βιβλία: "Αθηναϊκή περιπέτεια", Αθήνα, 1980, "Πόντος-Ανατολία", εκδ. Λούση Μπρατζιώτη, 1989, αγγλική έκδοση 1990, "Τέσσερις ιστορίες για μια χαμένη πανσέληνο", Πολιτιστική Εταιρεία "Πανόραμα", 1989, "1453, Η ύστατη αγωνία της Βυζαντινής Πρωτεύουσας", Πολιτιστική Εταιρεία "Πανόραμα", 1992, "Θρακική τοπογραφία", κατάλογος έκθεσης, Πολιτιστική Εταιρεία "Πανόραμα", 1994, (μαζί με τον Θοδωρή Κοντάρα:) "Ερυθραία, ένας ευλογημένος μικρόκοσμος στην καρδιά της Ιωνίας", Πολιτιστική Εταιρεία "Πανόραμα", 1997, "Οι Έλληνες στη Μαύρη Θάλασσα: από την Εποχή του Χαλκού ως τις αρχές του 20ου αιώνα", Πολιτιστική Εταιρεία "Πανόραμα", 1991, επαυξημένη έκδοση, 2001, "The Greeks and the Black Sea: from the Bronze Age to the Early 20th Century", Πολιτιστική Εταιρεία "Πανόραμα", 1991, επαυξημένη έκδοση, 2002, "Εν τω Σταδίω", εκδ. "Άγρα", 2004, "Ευτυχισμένος που έκανε το ταξίδι του Οδυσσέα", Πολιτιστική Εταιρεία "Πανόραμα", 1988, επαυξημένη έκδοση, "'Αγρα", 2005.
