Είναι διάχυτη σήμερα η αίσθηση ότι οι θεσμοί του ελληνικού πολιτικού συστήματος δεν λειτουργούν με τον αρμόζοντα τρόπο. Όλα τα δημοσκοπικά δεδομένα, εδώ και δύο δεκαετίες, επιβεβαιώνουν τη δυσθυμία των Ελλήνων πολιτών, ιδίως απέναντι στην "πολιτική κοινωνία" και τους φορείς της. Η κρίση του πολιτικού συστήματος συνυφαίνεται με το ζήτημα της ικανότητας του κράτους και των διοικητικών μηχανισμών να ανταποκριθούν με αποτελεσματικές δημόσιες πολιτικές στις νέες προκλήσεις της κοινωνίας της διακινδύνευσης. Εξάλλου οι ελληνικές κυβερνήσεις έχουν πολύ χαμηλές επιδόσεις όσον αφορά την ικανότητα τους να πραγματοποιήσουν τις πολιτικές που επιδιώκουν, εκτός όταν πρόκειται για πολιτικές που αναπαράγουν το πελατειακό σύστημα.
Στο επίκεντρο της κρίσης βρίσκονται τα πολιτικά κόμματα, που καθίστανται ολοένα και λιγότερο θεσμοί μεσολάβησης μεταξύ πολιτών και κράτους και ολοένα περισσότερο αυτο-αναφερόμενοι μηχανισμοί, που ενδιαφέρονται ιδίως για την αναπαραγωγή τους και διέπονται από μια λογική "ιμπεριαλιστικής" επέκτασης σε όλους τους χώρους του πολιτειακού βίου, ακόμη και σε εκείνους που δεν εμπίπτουν στη λογική του κομματικού φαινομένου. Περαιτέρω, η διαφθορά που συνέχεται με την πολιτική τάξη δεν αποτελεί βέβαια τη μόνη μορφή διαφθοράς στην Ελλάδα, σίγουρα όμως είναι εκείνη που διαβρώνει περισσότερο την κοινωνική συνοχή και αποτελεί πλέον την κύρια αιτία της αυξανόμενης δυσαρέσκειας προς τα πολιτικά κόμματα.
Σε αυτά και άλλα κρίσιμα προβλήματα λειτουργίας του ελληνικού πολιτικού συστήματος επικεντρώνονται οι συμβολές που περιλαμβάνονται στον ανά χείρας τόμο.
Περιέχονται τα κείμενα των:
- Ευάγγελος Βενιζέλος, "Μπορεί να υπάρχει πολιτικό σύστημα χωρίς κρίση;"
- Αναστάσιος - Ιωάννης Δ. Μεταξάς, "Μεταθέσεις εξουσίας στο ελληνικό πολιτικό σύστημα"
- Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, "Κρίση πολιτικής, κρίση αξιών"
- Ξενοφών Ι. Κοντιάδης, "Κομματικό σύστημα και συνταγματική πολιτική. Παρατηρήσεις για την πολιτική και τη συνταγματική μηχανική της αναθεωρητικής διαδικασίας."
- Κώστας Χ. Χρυσόγονος, "Η κρυφή γοητεία της δυναστείας. Η κρίση του πολιτικού συστήματος και η ανάδειξη του πρωθυπουργού."
- Χαράλαμπος Θ. Ανθόπουλος, "Το ελληνικό πολιτικό σύστημα ως κομματοκρατία"
- Αντώνης Μακρυδημήτρης, "Η καλή νομοθέτηση ως προϋπόθεση της αποτελεσματικότητας και της ποιότητας της διακυβέρνησης"
- Δημήτρης Μέλισσας, "Η μη εφαρμογή του νόμου. Μορφή κρίσης της πολιτικής;"
- Παναγιώτης Καρκατσούλης, "Η προϊούσα έκπτωση της νομοθετικής λειτουργίας στην Ελλάδα"
- Γιώργος Κατρούγκαλος, "Η κρίση (;) της Δικαιοσύνης. Προβλήματα νομιμοποίησης της δικαστικής εξουσίας."
- Καλλιόπη Σπανού, "Ανεξάρτητες αρχές: Κρίση, μετεξέλιξη ή αναβάθμιση του πολιτικού συστήματος;"
- Γιώργος Σωτηρέλης, "Η αναβάθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ως απάντηση στην κρίση του πολιτικού συστήματος"
- Θεόδωρος Τσέκος, "Η διαρκής ελληνική διοικητική κρίση: Περί της μεταρρυθμιστικής ιδιομορφίας μιας μη βεμπεριανής γραφειοκρατίας"
- Μιχάλης Σπουρδαλάκης, Ευθύμης Παπαβλασόπουλος, "Κόμματα, ομάδες συμφερόντων και οι μετασχηματισμοί στο σύστημα εκπροσώπησης. Πέρα από τις θεωρίες της κρίσης."
- Δημήτρης Σωτηρόπουλος, "Υποθέσεις εργασίας και ανοικτά ερωτήματα στη βιβλιογραφία για την ελληνική κοινωνία πολιτών"
- Τάκης Καφετζής, "Το ανέξοδο της πολιτικής κρίσης σε μια ιδιωτεύουσα πολιτική κουλτούρα"
- Κώστας Μποτόπουλος, ""Περί "πολιτικής κρίσης": Μια πρόταση απομυθοποίησης"
