Το δώρο, λοιπόν, που αποστέλλεται από εμένα σε εσένα ονομάζεται μεν με τα λόγια σκύλος, ενώ στην πραγματικότητα είναι κάτι από τα πλέον πολύτιμα και αξιόλογα για τις ανθρώπινες υποθέσεις. Διότι, ενώ τα άλλα ζώα φαίνεται ότι παρέχουν μία ωφέλεια το καθένα στους ανθρώπους και ότι έχουν μία και εξαίρετη αρετή, μόνο ο σκύλος από τα ζώα προσφέρει κάθε είδους ωφέλεια στους ανθρώπους και έχει στολιστεί με πολυαριθμότατες και υπέρτατες αρετές. Στα λιοντάρια ανθεί το θυμοειδές, ενώ στα βοοειδή η δικαιοσύνη και η καταλληλότητά τους για τη γεωργία, στα άλογα η υπερηφάνεια και η ευκινησία, στους όνους και στους ημιόνους, όπως θα μπορούσε να πει ο ποιητής, η καρτερία, η φιλοπονία και σε άλλα ζώα υπάρχουν άλλα εγγενή χαρακτηριστικά. Μόνο στον σκύλο δεν υπάρχει κάποιο επιπρόσθετο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό, αλλά αυτός συγκεντρώνει όλες τις αρετές των υπολοίπων ζώων. Διότι η φύση του ζώου είναι χρήσιμη στις πόλεις, αλλά και στις γεωργικές εργασίες, όπως και στην ειρήνη και στον πόλεμο, συγχρόνως, όμως, και για ωφέλεια και για ευχαρίστηση. Δεν είναι εύκολο να διηγηθώ λεπτομερώς όλες, λοιπόν, τις αρετές του ζώου και τις ωφέλειες που παρέχει στους ανθρώπους. Νομίζω, όμως, ότι, εάν σου παρέδιδα και σου διηγούμουν μερικά μόνο παραδείγματα από τα πολλά, θα αρκούσαν και για τους δυο μας· σε εσένα για σύσταση και σε εμένα για επίδειξη.
Ο Θεόδωρος Γαζής, Έλληνας διανοούμενος με μεγάλη προσφορά στον Ιταλικό Ουμανισμό του 15ου αιώνα, γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη γύρω στο 1400 αλλά το 1430, μετά την άλωση της γενέτειράς του από τους Τούρκους, έφυγε για την Ιταλία και εγκαταστάθηκε στη Σιένα. Σημαντικός σταθμός της διαδρομής του είναι οι δύο δογματικές πραγματείες που έγραψε το 1439, όταν παρακολούθησε τη Σύνοδο Φεράρας-Φλωρεντίας για την ένωση των δύο Εκκλησιών (Ρωμαιοκαθολικής και Ορθόδοξης Ανατολικής), οι οποίες είχαν έντονο ενωτικό πνεύμα. Το διάστημα 1440-1449 έζησε σε διάφορες πόλεις της Ιταλίας και στην Φεράρα, όπου δίδαξε Ελληνικά στο πανεπιστήμιό της. Αργότερα έμαθε Λατινικά και μετέφρασε έργα του Κικέρωνα στα Ελληνικά.
Μεγάλη η συμβολή του και στην ανάδειξη της λατινικής γραμματείας ως τμήμα της ιταλικής Αναγέννησης, καθώς συμμετείχε στην ομάδα εργασίας του μαθητή και φίλου του Τζιοβάνι Αντρέα ντε Μπούσι για συγκέντρωση των πρώτων "απάντων" των κλασικών λατινικών συγγραφέων.
Πέθανε στο Πολύκαστρο της Καλαβρίας το 1476, σε ηλικία 76 περίπου ετών.
