Η μονογραφία αυτή εξετάζει τον πολυτάραχο βίο και την πολιτεία του Λέοντος Σγουρού, μιας από τις δυναμικότερες αλλά και τις πλέον αμφισβητούμενες μορφές του ύστερου μεσαιωνικού Ελληνισμού κατά την κρίσιμη εποχή μετάβασης από τα τέλη του 12ου στις αρχές του 13ου αιώνα. Η μελέτη επιχειρεί να δώσει απαντήσεις σε αρκετά ερωτήματα που έχουν έως σήμερα ταλανίσει την ιστορική έρευνα, με βάση την εξονυχιστική παράλληλη εξέταση των πρωτογενών πηγών αλλά και της βιβλιογραφίας βοηθημάτων, παρέχοντας επιπλέον και ειδικό παράρτημα για τα γνωστά μέλη του οίκου των Σγουρών και των παρακλαδιών του.
Η εκπαιδευτικός Φωτεινή Θ. Βλαχοπούλου (Αθήνα, 1964) σπούδασε στην Παιδαγωγική Ακαδημία Λαμίας (πτυχιούχος 1986) και μετεκπαιδεύτηκε στο Μαράσλειο Διδασκαλείο του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αθηνών την περίοδο 1997-1999. Το 2001 πήρε το μεταπτυχιακό δίπλωμα Master of Arts (M.A.) από το Τμήμα Ελληνικών και Λατινικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Rand Afrikaans του Johannesburg (Νότιας Αφρικής). Έχει συνεργαστεί με συγγραφή λημμάτων στις εγκυκλοπαίδειες: Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια "ΥΔΡΙΑ", (Αθήνα), Εγκυκλοπαίδεια του Ποντιακού Ελληνισμού (Θεσσαλονίκη), Εγκυκλοπαίδεια Oxford-Πατάκης (Αθήνα), καθώς και στο Εγκυκλοπαιδικό προσωπογραφικό λεξικό βυζαντινής ιστορίας και πολιτισμού (Αθήνα) και το Lexikon der Byzantinistik (Amsterdam), ενώ έχει επίσης συμμετάσχει στο συλλογικό έργο "Ο Πόντος: Ιστορία-λαογραφία-πολιτισμός" (Θεσσαλονίκη, 1991) και στην ελληνική έκδοση του Οδοιπορικού του Ιουδαίου περιηγητή του 12ου αιώνα Βενιαμίν εκ Τουδέλης (Αθήνα 1994). Κύρια δημοσιεύματα: "Ο Μέγας Κωνσταντίνος και η διαμόρφωση του βυζαντινού κράτους" (Αθήνα, 1986), "Βιβλιογραφικό δοκίμιο για την Κασσία-Κασσιανή" Βυζαντινός Δόμος Ι (1987), "Χρονολόγιο βυζαντινής ιστορίας, 284-717 μ.Χ.", Βυζαντινός Δόμος 2 (1988), 3 (1989), 4 (1990) και 8-9 (1995-97) κ.ά.
