Το μικρό αφιέρωμα του 5ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης - Εικόνες του 21ου Αιώνα σε Έλληνες ντοκιμενταρίστες έρχεται να καλύψει ένα σημαντικό κενό, καθώς το έργο τους αν και έχει παρουσιαστεί στην τηλεόραση, δεν έχει προβληθεί σχεδόν καθόλου στις κινηματογραφικές αίθουσες.
Η Μαρία Χατζημιχάλη-Παπαλιού έκανε την δυναμική της εμφάνιση στο ντοκιμαντέρ το 1977 με τον Αγώνα των τυφλών, μια ταινία κοινωνικής καταγγελίας και προβληματισμού με την οποία στρατεύθηκε στο πλευρό των τυφλών και του αγώνα τους. Με το ίδιο πνεύμα έκανε την σειρά
των "Γυναικείων Πορτραίτων", όπου κατέγραψε την γυναικεία φωνή συνδέοντας τις ατομικές περιπτώσεις με την γενικότερη κατάσταση της γυναίκας την εποχή εκείνη στη χώρα μας. Στη συνέχεια θα καταπιαστεί με το ιστορικό ντοκιμαντέρ, όπου θα καταγράψει μια σειρά από τόπους (Λυκία, Μακεδονία, Ήπειρος, κ. ά) συνδυάζοντας το οδοιπορικό με τον λόγο των ιστορικών - αλλά και με άλλα θέματα, όπως το οικολογικό πνεύμα της ορθοδοξίας ή τον σωκρατικό λόγο.
Η παρουσίαση ενός ενδεικτικού μέρους της δουλειάς της, από το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης - Εικόνες του 21ου Αιώνα, έχει ως στόχο να δώσει την ευκαιρία στους θεατές μας να γνωρίσουν και να απολαύσουν στην μεγάλη οθόνη βραβευμένες, σε Ελλάδα και εξωτερικό, ταινίες της.
Δημήτρης Εϊπίδης
Η Μαρία Χατζημιχάλη - Παπαλιού γεννήθηκε στην Αθήνα και έχει καταγωγή από την Μικρά Ασία. Σε μια εποχή που το κράτος δεν ενίσχυε τον ελληνικό κινηματογράφο, ήταν μαζί με τον άνδρα της παραγωγός των ταινιών του Θόδωρου Αγγελόπουλου και των άλλων ελλήνων σκηνοθετών που δημιούργησαν τον Νέο Ελληνικό Κινηματογράφο. Μεταξύ των ταινιών που παρήγαγε συμπεριλαμβάνονται οι "Μέρες του '36" (1972) και "Ο Θίασος" (1974) του Θόδωρου Αγγελόπουλου, "Τα χρώματα της Ίριδος" (1974) του Νίκου Παναγιωτόπουλου, "Δι' ασήμαντον αφορμήν" (1974) του Τάσου Ψαρρρά, "Το Κιέριον" (1974) του Δήμου Θέου, "Το Μοντέλο" (1974) του Κώστα Σφήκα, "Το Κελλί Ο" (1975) του Γιάννη Σμαραγδή, "Κύπρος, η άλλη πραγματικότης" (1977) του Λ. Παπαδημητράκη, κ. ά. Ως σκηνοθέτις, η Χατζημιχάλη -Παπαλιού έκανε την εμφάνισή της το 1976 με τη βραβευμένη στο Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης ταινία της "Ο Αγώνας των τυφλών", η οποία απέσπασε διακρίσεις και στο εξωτερικό, όπως σχεδόν όλες οι μετέπειτα ταινίες της. Έκτοτε, υπηρετεί με συνέπεια τον χώρο του ντοκιμαντέρ, είτε φωτίζοντας γυναικείες προσωπικότητες, όπως στα "Γυναικεία Πορτραίτα", είτε κάνοντας διάλογο με την ιστορία. Οι σειρές με θέμα τη Δήλο/Μύκονο, τη Λυκία, τη Μακεδονία και την Ήπειρο έχουν συμπεριληφθεί στη διδακτέα ύλη πολλών πανεπιστημίων της Ευρώπης και της Αμερικής, ενώ έχουν συμμετάσχει σε πολλά φεστιβάλ του εξωτερικού, δημιουργώντας ιδιαίτερη αίσθηση και αποσπώντας πολύ καλές κριτικές. Η προβολή τους από τα τηλεοπτικά κανάλια του εξωτερικού μετέφερε τον ελληνικό πολιτισμό στους τηλεθεατές στα τέσσερα σημεία του πλανήτη.