Ο δημοδιδάσκαλος και ιεροψάλτης Παύλος Βλαστός (1836-1926), από την επαρχία Αμαρίου του νομού Ρεθύμνου, δημοσιεύει εδώ "μέρος των ηθών και εθίμων των Ελλήνων της Μεγαλομάρτυρος βασιλίδος της Μεσογείου" Κρήτης. Πρόκειται για λαογραφική συλλογή δημοτικών τραγουδιών του γάμου με εκτενείς επεξηγήσεις για την τέλεση αυτού του μυστηρίου στην ορεινή ύπαιθρο της μεγαλονήσου. Στον πρόλογο ο συγγραφέας εξηγεί τη σημασία του γάμου (και την καταισχύνη της αγαμίας) στην κοινωνία της ιδιαίτερης πατρίδας του. Κατόπιν παρουσιάζει τις πρακτικές της μνηστείας, της προίκας και του "αντίγαμου" καθώς και "μεσαιωνικές πλάνες και προλήψεις", που σχετίζονται με τον γάμο. Η μεγαλοπρέπεια του κρητικού γάμου, ο οποίος διαρκεί οκτώ ημέρες, παρομοιάζεται φαντασιακά με το μεγαλείο της κρητικής ψυχής και τους αγώνες της για την ελευθερία. Η έκδοση συμπληρώνεται από εκτενές (σσ. 145-182), πυκνογραμμένο γλωσσάριο ιδιωματικών λέξεων της Κρήτης.
