Στη "Συγκριτική συνταγματική μηχανική" του G. Sartori απασχολεί έντονα η σύνθετη όσο και αμφίδρομη σχέση μεταξύ εκλογικού και πολιτικού συστήματος -μία σχέση στον πυρήνα της οποίας ως κύριο ζητούμενο προβάλλει ο συνδυασμός αποτελεσματικής διακυβέρνησης με πραγματικό έλεγχό της από την αντιπολίτευση. Μιλώντας για την εκπροσώπηση του εκλογικού σώματος στο κοινοβούλιο, ο καθηγητής Sartori προβληματίζεται γύρω από τη μορφή του κομματικού συστήματος (πολυκομματισμός-δικομματισμός). Διέρχεται έτσι από το ευαίσθητο πεδίο της εσωτερικής λειτουργίας των κομμάτων αναφερόμενος στον τρόπο ανάδειξης των υποψηφίων μέσα στο κόμμα τους ως ένδειξη της αντίληψης κάθε κόμματος για τους θεσμούς της δημοκρατικής αντιπροσώπευσης. Και αφού προτείνει τα κριτήρια επιλογής του καλύτερου εκλογικού συστήματος, πάντοτε με τον δικό του εύληπτο και ευσύνοπτο τρόπο, συνθέτει κριτικά -ενίοτε επικριτικά- μία συγκριτική εικόνα των πολιτικών συστημάτων (ΗΠΑ, Λ. Αμερική, Ευρώπη), εγχείρημα διόλου απλό, αφού ζητά και βρίσκει εκλεκτικές συγγένειες μεταξύ τους, δηλαδή διαχρονικά κοινά θεσμικά και πολιτικά ζητούμενα. Μάλιστα, μέσα από την τυπολογία των πολιτευμάτων (προεδρικά-κοινοβουλευτικά) ανατρέπει μύθους και διατυπώνει προτάσεις για τα κριτήρια επιλογής του καλύτερου πολιτικού συστήματος.
Δρ. Νίκος Παπαχρήστος, ΚΕ.ΘΕ.Μ.
Ο Τζιοβάνι Σαρτόρι (γενν. 1924) σπούδασε Φιλοσοφία και Κοινωνικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας απ' όπου και πήρε το διδακτορικό του δίπλωμα το 1946. Το 1956 επέτυχε την εισαγωγή της Πολιτικής Επιστήμης ως ιδιαίτερου γνωστικού αντικειμένου στο εγκύκλιο πρόγραμμα του Πανεπιστημίου της Φλωρεντίας και αναγορεύτηκε πρώτος τακτικός καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στην Ιταλία (1962), ιδρύοντας παράλληλα το Ινστιτούτο Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας.
