Το ένδοξο σκοτάδι του Βοτανικού

Το ένδοξο σκοτάδι του Βοτανικού, το νέο μυθιστόρημα της πραγματικότητας, της Σεμίνας Διγενή, αναφέρεται στην ιστορία μιας οικογένειας που έζησε κάποτε στο Βοτανικό και σημάδεψε τη μεθοριακή ζώνη της παιδικής κι εφηβικής της γεωγραφίας. Οι τρεις πρωταγωνίστριες του βιβλίου είναι η γιαγιά Ασημίνα (ίδια η Μπερνάρντα Άλμπα του Λόρκα), ένα μικρό κορίτσι, συναρμολογημένο από άγριες εποχές (με τη διαρκή υποψία πως είναι ένα ελαττωματικό δημιούργημα της Φρανκενστάιν γενιάς του), αλλά και η Ελλάδα από το 1958 μέχρι το 1980. Μέσα από τις περιπέτειες της γενιάς των Βουτσαράδων, με τους ισχυρούς άντρες, τις μοιραίες γυναίκες, τους φτωχοδιαβόλους, τα αδίστακτα αφεντικά, τις σκληρές πεθερές, τα κορίτσια-θύματα και τους τυχοδιώκτες, περνούν γνωστά πρόσωπα και σημαντικά γεγονότα του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα. Κομμάτια σκηνικού μιας ασπρόμαυρης εποχής, που ζωντανεύει μπροστά στα μάτια του κοριτσιού, στο πιο φαντασμαγορικό σινεμασκόπ. Η ταινία του σογιού της προβάλλεται σε λούπα, στην πιο μεγάλη και ψαρωτική οθόνη. Η Ασημίνα, ο Σωτήρης, ο Τάσος, η Μαγδαληνή, η Σοφία, η Αλεξάνδρα, ο Μιχάλης, ο Δημήτρης, το χασάπικο του Δόριζα, ο φούρνος του Κολιόπουλου, ο Βίνιος που νοίκιαζε καμαράκια στο υπουργείο Υγείας, η αλάνα που ανήκε σε κάποιον επιπλοποιό Γεωργιάδη, το παλιό σπίτι του Πέτρου του γιατρού, οι λαχανόκηποι και τα θερμοκήπια, ο Καπίρης ο μαραγκός με τα εφτά παιδιά, τα βρομερά ταμπάκικα, η καφετζού που δεχόταν απατημένες ή ερωτοχτυπημένες πελάτισσες στο δρομάκι μετά από την Ιερά Οδό, η πρώτη ΕΒΓΑ της γειτονιάς, οι τεκέδες, τα ρουφηχτήρια και τα κρασοπουλειά, ο «κουμουνιστής» Δημήτρης, τα ενοικιαζόμενα δωμάτια του Παναγιωτίδη, το εργοστάσιο μεταξιού που έγινε μετά ο Πολυχώρος «Αθηναΐς», το ρέμα του Προφήτη Δανιήλ, τα καρβουνιάρικα με τη χύμα ρετσίνα, ο «Λελούδας», ο Άγιος Πολύκαρπος, η Αγία Μαρκέλλα, η Αγία Άννα κι ο Άγιος Βασίλης, τα μπορντέλα με το κόκκινο φωτάκι, οι στάβλοι και οι αγελάδες στην Ορφέως, η ταβέρνα του Παππά και το σπίτι του Γιώργου Μαρίνου στην Κοζάνης, το εργοστάσιο που έβγαζε τηλεοράσεις RADIANT του Τάκη Πανταζή, οι αγαπητικοί και οι καντάδες τους, ο Αντώνης Βασάλος με τη σούστα του, το πρώτο στην Ελλάδα συνεργείο της Volkswagen, το παγοποιείο δίπλα στο σπίτι της γιαγιάς κι ανάμεσά τους το φάντασμα της πιο σκοτεινής μορφής της περιοχής, του πιο άγριου Χίτη, οι θηριωδίες του οποίου ακόμα στοιχειώνουν πολλούς Βοτανικιώτες. Του Παραρά με τ’ όνομα. Κι απέναντί του ο φόβος κι ο τρόμος των Χιτών του Βοτανικού, ο Χρήστος ο Αράπης, ένας θεόρατος γενναίος άντρας. Κι όταν μια μέρα στο σχολείο η φιλόλογος αναλύει το μύθο των Ατρειδών, το κορίτσι συνειδητοποιεί πως τους νιώθει όλους συγγενείς της. Και τον Ορέστη, και την Ηλέκτρα, και τον Αγαμέμνονα, και την Ιφιγένεια, και τον Αίγισθο, και φυσικά πάνω απ’ όλους τη γιαγιά Κλυταιμνήστρα. Βλέπει σ’ αυτούς όλους τους δικούς της ανθρώπους: Και την κόρη που θυσιάζεται, και το γιο που σκοτώνει, και τη σύζυγο που δολοφονεί, και την άλλη κόρη που περιμένει να εκδικηθεί, όλους. Και κυρίως τρεις γυναίκες, που τις δένει μια κοινή μοίρα. Αναγνωρίζει όλους τους αδικοχαμένους σ’ αυτόν τον τόσο παράλογο πόλεμο και της δικής της γενιάς. Όπως και στην τραγωδία, έτσι και στο σόι της, οι περισσότεροι ήρθαν αντιμέτωποι με την πιο τρομακτική τους φύση, τραγικά πρόσωπα τα περισσότερα, είτε θύματα είτε θύτες. Σ’ εκείνη τη μακρινή εποχή, την τόσο όμοια με τη δική της, με τις ολόιδια αποσπασματικές και κατακερματισμένες ζωές των ανθρώπων, διαπιστώνει πως όλοι έχουν δίκιο και όλοι έχουν άδικο. Πάντα η ίδια μπερδεμένη ιστορία –σκέφτεται– με τους δίκαιους θεούς και τους άδικους δαίμονες, που τόσες παγίδες στήνουν στους ανθρώπους, αλλάζοντας συνέχεια ρόλους μεταξύ τους…