Ένα έργο που αξίζει ειδικά σήμερα να διαβαστεί από όλους, και ιδιαίτερα τους νέους, καθώς στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο εμφανίζονται οχλοκρατίες [...] που είναι έτοιμες να απεμπολήσουν όλες τις κατακτήσεις του δυτικού πολιτισμού. [...] Οι εξτρεμιστικές σε όλο το πολιτικό φάσμα τοποθετήσεις που τροφοδοτούνται από το μίσος για τον άλλο φανερώνουν ότι οι λόγοι σαγήνευσης των ανθρώπων από τον όχλο είναι πάντα επικίνδυνα παρόντες.
(από τον πρόλογο της Φωτεινής Τσαλίκογλου)
Γραμμένη το 1895, η "Ψυχολογία των μαζών" θεωρείται μέχρι και σήμερα ένα από τα βιβλία που άλλαξαν τον κόσμο στις αρχές του 20ού αιώνα. Έργο μνημειώδες, παραμένει πρωτοπόρο στον τομέα της Κοινωνικής Ψυχολογίας, ως το πρώτο που προσέγγισε το φαινόμενο των μαζών από μια νέα οπτική γωνία και φώτισε τον δυνάμει καταστροφικό ρόλο τους στη σύγχρονη ιστορία.
Ο Γουσταύος Λε Μπον (1841, Nogent-le-Rotrou - 1931, Παρίσι) υπήρξε ερασιτέχνης γιατρός, ψυχολόγος, κοινωνιολόγος, ιστορικός και αρχαιολόγος. Από το 1876 αφοσιώθηκε στην ανθρωπολογία, την ιστορία και την αρχαιολογία, χωρίς όμως να πάψει να ενδιαφέρεται για την ιατρική. Το πνεύμα του Le Bon χαρακτηρίστηκε από την απόλυτη απουσία υποκειμενικότητας. Ψυχρές επιστημονικές ανθρωπολογικές, βιολογικές ή ιστορικές αναλύσεις καλύπτουν τα συμπεράσματά του με σχεδόν απόλυτη αντικειμενικότητα. Ταξιδεύει στην Ευρώπη, την Ασία και την Βόρεια Αφρική κατά το διάστημα από το 1860 έως το 1880. Γράφει αφηγήσεις του ταξιδιού του, έργα για την αρχαιολογία και της ανθρωπολογία βασισμένα πάνω στους πολιτισμούς της Ανατολής. Ολόκληρη η πραγματεία του χαρακτηρίστηκε από πραγματισμό. Με βασικό αντικείμενο μελέτης την συμπεριφορά των μαζών, ανέλυσε όλα τα πολιτικά και ιστορικά γεγονότα υπό το πρίσμα της ψυχολογίας τους, θέτοντας τη βάση για την επιστήμη της κοινωνικής ψυχολογίας. Οι ιδέες του Λε Μπον είχαν εντυπωσιακή απήχηση στους ηγέτες του 20ού αιώνα, κυρίως στην περίπτωση της οικοδόμησης του φασιστικού καθεστώτος, αποτελώντας παράλληλα τη βάση για τη θεμελίωση της πρακτικής της προπαγάνδας. Κυριότερα έργα του είναι: "La Civilisation des Arabes" (Ο πολιτισμός των Αράβων), 1884, "Les Lois psychologiques de l'evolution des peuples" (Οι ψυχολογικοί νόμοι της εξέλιξης των λαών), 1894, "La psychologie des foules" (Η ψυχολογία του πλήθους), 1895, "L'homme et les societes" (Ο άνθρωπος και οι κοινωνίες), 1881, "Psychologie du socialisme" (Ψυχολογία του σοσιαλισμού), 1896, κ.ά.
