"Ο Ναζίμ Χικμέτ δεν ήταν διόλου αυτό που αποκαλούμε "διανοούμενος". Δεν κατασπαταλούσε τις αισθήσεις του σε άπειρες κι αόριστες πνευματικές μεταπλάσεις. Τις βίωνε. Αισθανόταν απέραντα και σκεφτόταν με γενικές ιδέες, πάνω σε βασικά, λογικά σχήματα. Δεν ανακάλυπτε, ούτε αποκάλυπτε, αλλά επαλήθευε παραδεγμένες ήδη ιδέες, και στοχαζόταν φυσικά πάνω απ’ το αίσθημά του, κι όχι μέσα απ’ το αίσθημά του. Κι η σύμπτωση του αισθήματος και της ιδέας (και η ισορροπία τους μέσα στο έργο του) είναι φυσική στην περίπτωση του Χικμέτ, κι όχι καταναγκαστική.
Ναι, δεν είναι «διανοούμενος». Δεν κατεχόταν απ’ το συναίσθημα της αμηχανίας μπροστά στους ανθρώπους, στα γεγονότα, το χρόνο - δεν ένιωθε ούτε "ξένος" ούτε "ιδιαίτερος" ούτε "μονάχος". Δε ζούσε μέσα στη σκοτεινή "χιλιοόμματη καχυποψία" που εξαντλείται σε μιαν ανεξάντλητη έρευνα, ψηλαφώντας απίθανες περιοχές διαρκώς επικρεμάμενων "αόρατων απειλών" και δημιουργώντας "απαραβίαστα καταφύγια" μιας καταπληκτικής τεχνικής ευστροφίας. Οι απειλές γι’ αυτόν είχαν οριστεί μέσα στον συγκεκριμένο ιστορικό, κοινωνικό χώρο. Κι ο αγώνας του, ο αγώνας της τέχνης του, είχε ορισμένο, ορατό στόχο. Δεν ένιωθε την ανάγκη μιας εσωτερικής αυτοπροστασίας. Προστατευόταν, προστατεύοντας τους άλλους, και μαχόταν με την πιο γυμνή παρρησία".
Απόσπασμα από τον Πρόλογο του Γιάννη Ρίτσου
Ο Ναζίμ Χικμέτ (1902-1963), γεννημένος στη Θεσσαλονίκη επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και μελοποιημένος από τον Μίκη Θεοδωράκη, τον Μάνο Λοΐζο, τον Θάνο Μικρούτσικο και άλλους, είναι από τους μεγάλους ξένους ποιητές που κατέχουν μια ξεχωριστή θέση για τους Έλληνες αναγνώστες. Γόνος οικογένειας κρατικών αξιωματούχων, ο Χικμέτ αρχικά πήγε στη ναυτική ακαδημία και υποστήριξε την κεμαλική επανάσταση, γράφοντας παράλληλα έμμετρα πατριωτικά ποιήματα. Ωστόσο, οι κομμουνιστικές ιδέες του τον έβαλαν γρήγορα σε τροχιά σύγκρουσης με τη νέα τάξη πραγμάτων στην Τουρκία. Θέλοντας να ζήσει από κοντά τα αποτελέσματα της επανάστασης των μπολσεβίκων, μετακόμισε στη Μόσχα, όπου σπούδασε οικονομικά και πολιτικές επιστήμες. Επέστρεψε στην Τουρκία το 1924, εισάγοντας τον ελεύθερο στίχο και τη λεγόμενη "αποποιητικοποίηση της ποίησης", και προώθησε συστηματικά τις πολιτικές του απόψεις μέσω του πολύπλευρου συγγραφικού του έργου. Ως αποτέλεσμα, θεωρήθηκε αντικαθεστωτικός και πέρασε πολλά χρόνια της ζωής του στη φυλακή. Το 1951 άφησε οριστικά πίσω του την Τουρκία, ζώντας τα τελευταία χρόνια του στην ΕΣΣΔ και σε άλλες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, όπου υπηρέτησε τα κομμουνιστικά του ιδεώδη. Στη χώρα του έγινε δημοφιλής κυρίως μετά τον θάνατό του. Για την τουρκική αριστερά ήταν "ποιητής του λαού και ήρωας της επανάστασης". Διεθνώς θεωρείται από τους σημαντικότερους ποιητές του 20ου αιώνα και το έργο του έχει μεταφραστεί σε 50 γλώσσες.
